De Leunstoel is bepaald geen ‘massamedium’

Interview Willem Minderhout, schrijver voor internetmagazine De Leunstoel

Door Ivar Lingen

De Leunstoel: een internetmagazine voor rustige mensen. Schrijvers die vanuit hun leunstoel de wereld overdenken. De onderwerpen die de medewerkers van het internettijdschrift behandelen zijn zeer uiteenlopend, maar hebben een zekere ironische distantie gemeen. Theo Capel en Frits Hoorweg waren tien jaar geleden op het idee gekomen om een weekblad te maken dat alleen via internet te verkrijgen zou zijn. Zij hadden de ambitie om een soort ‘zaterdagbijlage’ te maken, maar dan één die zij zelf leuk en interessant vonden. Minderhout is vanaf de tweede jaargang een vaste medewerker van het magazine.

Minderhout schrijft over allerlei zaken waar op een of andere manier een aardig verhaal in zit, liefst met onalledaagse associaties. Het kan over werelpolitiek, literatuur, of een over een vogeltje dat aan is komen vliegen gaan. Ook maakt hij regelmatig interviews. Alles loopt vrij ongepland. De tweewekelijkse deadline is voor hem enerzijds een verschrikkelijke gesel, maar anderzijds dwingt het hem om er steeds weer iets uit te persen. “Dat is een noodzakelijk kwaad voor een ‘deadlinegestuurd’ persoon als ik.”

Reacties op zijn ‘Leunstoel-stukjes’ krijgt hij zelden. “Maar soms kom je een wildvreemde tegen die De Leunstoel regelmatig blijkt te lezen. Dat vind ik erg leuk. Ik ben uiteraard benieuwd wat anderen van al dat geschrijf vinden maar het blijft toch een beetje flessenpost.” Hij heeft twee keer iets op FrontaalNaakt gepubliceerd, over de SGP en over cultuurrelativisme, en daar werd direct veel op gereageerd. “Dat zal wel iets met de aard van de onderwerpen te maken hebben gehad, maar vast ook met het medium.”

De Leunstoel is bepaald geen ‘massamedium’. “We hebben vijf tot tienduizend bezoekers per maand. Er zit een metertje op de site dat aangeeft hoe vaak een artikel gelezen is. Daaraan kun je wel zien dat het niet erg storm loopt als er een nieuwe uitkomt.” Toch wordt de Leunstoel niet slecht gelezen. “Het is blijkbaar 'slow reading'. Na verloop van tijd is alles wel minstens een paar honderd keer gelezen en soms loopt het in de duizenden”, reageert hij. Zijn interview met Joris Voorhoeve, bijvoorbeeld maar ook een artikel over de brievenboeken van Reve en Apollinairebleek om een of andere reden duizenden lezers te trekken. Dat zijn weliswaar nog steeds geen GeenStijl-cijfers, maar dat is de prijs die je betaalt als je wel stijl hebt”, aldus Minderhout.

Minderhout heeft altijd geschreven dus hij vermoedt dat hij dat ook zal blijven doen. Schrijven is voor hem een manier om zichzelf en de wereld om hem heen te onderzoeken. Hij schrijft dus voor zichzelf, maar hij hoopt dat anderen het lezen en het ook leuk vinden, anders heeft publicatie geen zin. “Hoe lang De Leunstoel het volhoudt is met geen mogelijkheid in te schatten”, denkt Minderhout. Hij concludeert dat De Leunstoel nog lang niet ‘af’ is. Sterker nog, De Leunstoel groeit: “Onlangs is er een flink aantal nieuwe schrijvers bij gekomen. Dat werd ook wel eens tijd. De meesten heb ik van Twitter geplukt en er zit een voormalige studente van mij bij.” De Leunstoel is aan zijn tiende jaargang bezig en dat vindt hij op zich al een hele prestatie. “Wij zijn nog steeds erg enthousiast bezig, dus wie weet halen wij die twintigste jaargang ook nog wel”, zegt hij glimlachend.

Al Minderhout's Leunstoelstukjes vindt u hier op een rij >>>

Grenzen

Grenzen

Willem Minderhout

Inzending voor de Hofvijver Poëzieprijs 2012.

I - GRENZEN :

Begripsbepaling en verkenning

Een grens

Een grens is een lijn.

Wel lengte, geen dikte

Verloren in het landschap

Aangegeven door een paal

of door prikkeldraad waar

de grens precies doorheen loopt.

Als het waait wiebelt de grens heen en weer.

Eerste schermutseling: De uitdaging

‘En als ik mijn voet nu daar zet?’

‘Met alle respect, dan hebben wij

een geschil.’

‘Kunt u die grens niet verleggen?’

‘Graag, maar dan wel in uw richting!’

‘Zijn wij dan geen bevriende mogendheden?’

‘Wellicht. Maar beter een goede buur

dan een al te nabije vriend.’

 

Tweede schermutseling: De erfvijand

‘Natuurlijk bent u welkom op mijn erf

maar wel op mijn condities

en slechts voor een vooraf bepaalde tijd.

U kunt dat nalezen in

het aan u verstrekte visum.’

‘Maar ik wil hier graag

mijn tenten op slaan

mijn vee hoeden

en gebruik maken van

uw waterput.’

‘Daar komt niets van in

als u zich niet onmiddellijk terugtrekt

stuur ik de hofhond op u af

en verklaar ik u tot erfvijand.’

Derde schermutseling: de aanval

Na drie dagen op volle zee

bereikte mijn kanonneerboot

haar territoriale wateren.

Ik liet de torpedo’s gereed maken.

Wat dacht ze wel met haar ‘mijn en dijn’.

Het uur naderde, de spanning steeg.

Maar tevergeefs zocht ik een doelwit

in de woeste baren.

Door de deining zag ik de mijn te laat.

Schielijk trok ik mij terug.

Zwaar gehavend.

 

Terugkeer tot de Real Politik

Plots realiseerde ik me

dat ik mijn eigen grenzen

schromelijk verwaarloosd had.

Ik besloot me te scheren

en een nieuw overhemd

te kopen.

Blauw vanwege

de kleur van mijn ogen.

Achter mijn nieuwe schutswal

bereidde ik een charmeoffensief voor.

Wolken eau de toilette

- pour hommes -

overschreden de grens

en vulden de loopgraven.

Een eenzame vogel

floot een deuntje.

De wind ritselde in het struweel.

Verder bewoog er niets.

De grens leek onverdedigd.

Een aanval was het overwegen waard.

Een onverwachte wending.

Enkele uren voordat ik

de generale staf het bevel zou geven om

de grens te overschrijden

was er sprake van

een onverwachte wending

in mijn gemoed.

Twijfel sloop in mijn hart

misschien zou ik vanavond

als overwinnaar

de lauwerkrans mogen dragen, maar …

Maar wat doet een overwinnaar

met overwonnenen

binnen zijn nieuwe grenzen?

Ik schreed door mijn hoofdkwartier

maar de ruimte was mij een ruw kleed aan 't bezwete lijf.  

In plaats van den werveldans der elementen

in mijn ertsen greep te willen vatten
oefende ik d'ivoren glimlach van den stille knaap.

Diplomatie! Handelsmissies!Bilaterale verdragen! Douane-unie!

De comparatieve kostentheorie der internationale handel niet te vergeten.

Argumenten zat

om de grens niet te doorbreken

maar poreus, zacht en meegaand te maken.

Ik besloot mijn strategie aan te passen.

Onthutst smeedden mijn troepen hun sabels om.

 

Tussen wal en schip

Tussen wal en schip

ligt water in de weg.

Soms hele wilde baren.

Want wal is wal en schip is schip

en als zij elkaar ontmoeten

schuurt ijzer op steen met

ijselijk geluid.

(Slechts gewapend met stootkussens

kan het schip – dikhuidig, maar gevoelig –

de wal verdragen.)

Een wankele loopbrug

verbindt

wal en schip

land en zee

geborgenheid en vrijheid.

Slechts moedige en sterke mensen

wagen het elkander halverwege te ontmoeten.

Zoet wiegend in de wind.

De Leunstoel Nieuwsbrie​f Jrg 10, Nr 2

Geachte lezers

Op donderdag 1 november 2012 is nummer 2 van jaargang 10 actief geworden.

Ga naar www.deleunstoel.nl

Als u liever van papier leest: zorg dat er voldoende papier in de printer zit en druk op de knop onderaan de inhoudsopgave.

Moet De Leunstoel 'dikker' worden of moet hij vaker verschijnen? Dat was de vraag waar ik vorige keer mee opende. Het pleit is voorlopig beslecht ten gunste van de voorstanders van 'dikker'. Lees het Redactioneel in dit nummer voor de verantwoording en houd ons vooral op de hoogte van wat u ervan vindt.

Als vanzelf drong zich in dit nummer het thema 'fietsen' op. Jaap van Lakerveld, Thomas van der Steen, Rebecca van Putten en Haitze Meurs schreven erover en Elène Klaren maakte er tekeningen bij; deze bij het gedicht De Schaduwwinnaar.

Willem Minderhout raakt niet uitgepraat over Europa en Madame de Merteuil, maar toch blijft hij als een schoenmaker bij zijn leest.

Evelien van Roemburg bericht uit Berlijn. Andere leden van de redactie zwermden in gedachten uit naar Wall Street (Claude), China (Frits) en Portugal (Maeve).

Abdelrachid Khalil moet denken aan onbekende familieleden in Syrië en de Libanon.

Hans Knegtmans bleef dicht bij huis om het Leids Filmfestival te bezoeken, maar hij ging ook met Peter Schröder mee naar het Kuifje-museum. Dik Kruithof ging op weg naar een lezing nog even bij een museum langs. Katharina Kouwenhoven is enthousiast over de Grote Bickerstraat, maar zou zelfs daar geen 130 willen worden. In het dorp waar Haitze Meurs woont lijkt de tijd stil te staan. Wat zag een Engelse damesgroep als Bananarama toch in een nederbiethit als Venus, vraagt Henk Klaren zich af.

Claude Aendenboom schrijft nu al een lofzang op Diederik Samsom. Of is het op Mark Rutte?

De plaatjes zijn van: Pepijn Lampe, Elène Klaren, Renée van den Kerkhof, LInda Hulshof, Katharina Kouwenhoven, Peter Schröder, Dik Kruithof en Henk Klaren.

Stuur dit bericht door aan vrienden, kennissen en familie; wat ons betreft uw hele adresboek!

Met vriendelijke groet namens de redactie,

Frits Hoorweg

 

Ga naar www.deleunstoel.nl

Oorlogsherinneringen van mijn Nieuw-Zeelandse oom en tante.

Mijn oom Joop (broer van mijn moeder) en zijn vrouw Wil werden geïnterviewd toen ze in Nieuw-Zeeland een tentoonstelling over Anne Frank bezochten. De meeste herinneringen gaan over het grootouderlijk huis in de Spaarnrijkstraat in Haarlem. In diezelfde straat ben ik geboren. 

De dappere Duitse vrouw die gedurende de oorlog haar Joodse man verborgen hield heette mevrouw Elekan. Ik moet haar als peuter nog gekend hebben maar ik herinner me haar alleen van de verhalen. 

Tears flow for couple who were in occupied Holland

NORTH TARANAKI MIDWEEK

Powerful emotions: Johannes and Willy-Louise Krook have been greatly moved by the 'Anne Frank A History For Today' exhibition now showing in the Lane Gallery at Puke Ariki.

Mr Krook's eyes become moist. Mrs Krook wipes away tears. Flashes of memory come back unbidden when Johannes and Willy-Louise Krook walk in to the Anne Frank - A History For Today exhibition at Puke Ariki.

Both the Dutch husband and wife are surprised with the emotions that engulf them when they look at the photographs lining the Lane Gallery.

"The first time I came here I had tears," Mrs Krook says. "And then the second time I had tears. I did not expect to be so affected by it."

The exhibition tells the story of Anne Frank, the Jewish girl who wrote the famous diary about hiding from the Germans in Amsterdam during World War II.

Lining the walls are more than 200 personal photographs from the Frank family and excerpts from Anne's diary, along with details about the rise of Hitler and Nazi Germany and the Holocaust.

Seventy years on, those photos come alive for Mr and Mrs Krook.

"Anne looked exactly like a girl I went to school with, a Jewish girl, Netty. She survived," she says.

"It's nothing new," he says. "All those photos are in your mind already because we seen them before and we have seen all the Germans."

He points to a picture of soldiers on the move in a city street in The Netherlands.

"They would march and they would start to sing," he says, breaking into song. "They were very beautiful singers. In some ways you liked it, but in other ways you were disgusted with it. It's ingrained in your memory."

During WWII, Mr and Mrs Krook were children living in a city called Haarlem, 25km from Amsterdam.

When the war started in 1939, he was aged nine and she was eight. They lived in nearby streets and their school and the next door kindergarten were occupied by the Germans.

"Our neighbour was a woman who had no contact with the people in the street. She was German and her husband was a Jew. He was elderly. We knew him wearing a star (of David)," says Mr Krook, now aged 80.

"He suddenly disappeared from the scene. When the liberation came he popped out of the house and we were astonished because he had been hiding there for all those years."

Mr Krook believes that being German must have helped her tremendously. "Because how could she escape all the searches?"

That same woman was also part of the resistance and when the electricity was cut off and illegal radio messages could not longer be transmitted, she helped pass on news via an underground newspaper.

Their home was in a row of houses separated by wooden fences. A clog would be put on the fence and she would hide the news inside it, the Krook family would read it and put it back.

"She was an incredible person and it's only now I realise how courageous she was," he says.

Mrs Krook, now 79, has a vivid memory of watching a young man jumping over fences and hiding to escape being taken away to a labour camp in Germany during a "razzia", a round-up of able-bodied men needed for work.

She also remembers seeing Dutch women who fell in love with German soldiers having their heads shaved after liberation.

Both Mr and Mrs Krook are absolutely clear that the Germans weren't all bad. They say the SS and the Nazis who destroyed the governments of occupied countries were to be feared, but the ordinary soldiers were fathers and sons.

The German soldiers were very disciplined and they never harmed anyone and so the civilians never had anything to fear from the soldiers," he says.

During what the Krooks describe as "the hunger winter" of 1944/45, when the railways were on strike, the coal had run out, the shops and schools were shut and there was no fuel, his job was to find wood.

"Any trees were targets of tree choppers in the night – you had to do it to survive."His father and brother had the duty of going north to get food and their only transport was a bicycle with tyres that had been patched up about 20 times. Their staple diet was porridge made from sugarbeet and wheat, cooked in pots that had been fixed using metal plates, nuts, bolts and asbestos, and sometimes aluminium. "I remember eating blue porridge from the aluminium," Mr Krook says.

He also remembers that one night when he was out on an illegal wood raid, he got caught by a German soldier.The man, aged about 60, realised the youngster was sawing wood from a stump, so didn't send him off. Instead, he encouraged him, saying "schnell, schnell" ("quick, quick") and made sure the Dutch lad left with wood for his fire.

Mr Krook has never forgotten that man's compassion.So when the Mr and Mrs Krook stand amidst the photos of the Anne Frank exhibition, they are flooded with a thousand memories and mixed emotions. And the tears come.

The Krooks moved to New Plymouth in 1964. They have four adult children.

Anne Frank: A History For Today is on in the Lane Gallery until March 16.For more information contact Virginia Winder at Puke Ariki: winderv@npdc.govt.nz 

© Fairfax NZ News

De Leunstoel, Nieuwsbrie​f Jrg 10, Nr 1

Geachte lezers

Op donderdag 18 oktober 2012 is nummer 1 van jaargang 10 actief geworden.

Ga naar www.deleunstoel.nl

Als u liever van papier leest: zorg dat er voldoende papier in de printer zit en druk op de knop onderaan de inhoudsopgave.

De toestroom van nieuwe medewerkers houdt aan. Het gaat zo goed dat wij de 'oudjes' hebben moeten vragen het even rustig aan te doen. Ze reageerden daar niet unaniem enthousiast op. Moet De Leunstoel 'dikker' worden of moet hij vaker verschijnen? Als u daar een mening over hebt horen wij het graag. Reageer!

Onze nieuwste aanwinst heet Thomas Koning en hij begint met een (verlate) tirade tegen het verkiezingscircus. En dat terwijl Linda Hulshof er, getuige deze tekening, juist plezier in leek te krijgen.

Ook Peter Schröder (Avondje X), Hester Torn (Schaamlipcorrectie) en Sebastiaan Capel (Juxtapositie) blijven dicht bij de actualiteit. Van Claude Aendenboom (Your own personal Freud) zou je na enig nadenken hetzelfde kunnen zeggen. Jaap van Lakerveld herleeft een heel persoonlijk, ook recent, verdriet (Zwaar en licht).

Nostalgie is er ook: Joop Quint gaat weer terug naar Texel en Haitze Meurs verkneukelt zich over zijn dorp aan de rivier. Rebecca van Putten is in gedachten weer even in Toscane.

Maeve van der Steen pakt het Venetiaans aan. In Belgisch Limburg ontmoet Frits Hoorweg culinair onderlegde politici. Ook Henk Klaren ging op reis, net als Katharina Kouwenhoven. Zij vloog naar New York, maar heeft op die stad nogal wat aan te merken. Dik Kruithof kwam bij toeval in Zevenaar terecht en Thomas van der Steen fietste een eind om heel veel auto's te bekijken. De film die Hans Knegtmans ging bekijken heeft veel stof doen opwaaien. Bas Geeraets ging weer eens met de trein.

Abdelrachid Khalil trad ridderlijk op en werd in dank bijna zelf opgepakt. Nog burlesker is het avontuur dat Willem Minderhout beleefde.

De plaatjes zijn van: Pepijn Lampe, Elène Klaren, Renée van den Kerkhof, LInda Hulshof, Katharina Kouwenhoven, Peter Schröder, Dik Kruithof en Henk Klaren.

Stuur dit bericht door aan vrienden, kennissen en familie; wat ons betreft uw hele adresboek!

Met vriendelijke groet namens de redactie,

Frits Hoorweg

 

Ga naar www.deleunstoel.nl

De Leunstoel Nieuwsbrie​f Jrg 9, Nr20

 

Geachte lezers

Op donderdag 27 september 2012 is nummer 20 van jaargang 9 actief geworden.
 

Ga naar www.deleunstoel.nl
 

Als u liever van papier leest: zorg dat er voldoende papier in de printer zit en druk op de knop onderaan de inhoudsopgave.

De Leunstoel is bijna net zo oud als de Euro, maar nog springlevend! Het laatste nummer van de 9e jaargang is (toevallig) een themanummer over Europa.
 

René Cuperus brengt de discussie op gang met een overview van meningen. Volgens Paul Bordewijk blijft veel gedachtegoed over Europa steken in steeds fletser wordende retoriek, maar Willem Minderhout gaat systematisch in op het functioneren van haar organen, het democratisch gehalte. Volgens Peter Schröder moeten wij zorgen dat er meer Nederlandse ambtenaren in Brussel gaan werken. Renée van de Kerkhof maakte deze illustratie bij het thema.

Europa is lang geleden begonnen als een verrukkelijke vrouw die werd ontvoerd door de oppergod Zeus, in de gedaante van een stier. Ruurd Kunnen onderzoekt in Griekenland hoe het zit met ons gevoel voor geschiedenis. Bas Geeraets gaat terug in de tijd en droomt van een grenzeloos Europa, terwijl Rebecca van Putten nog maar al te goed weet hoe het was mèt die grenzen.
 

Dik Kruithof gaat voor de gelegenheid (tevergeefs) op zoek naar het Europa-museum. Nu eens is het Europa van de EU nergens te vinden en dan weer steekt het overal zijn kop op, volgens fietser Thomas van der Steen. Willem Minderhout hoopt dat medaillespiegels ons kunnen helpen aan meer Europa-gevoel. Brusselse spruitjes op z'n Spaans klaargemaakt, dat zet Maeve van der Steen ons voor. Claude Aendenboom en Jaap van Lakerveld doen hun best het thema van wat contrapunten te voorzien.
 

Gelukkig is er ook nog klein, dorps nieuws. Haitze Meurs bericht over wonderbaarlijke gebeurtenissen in Beusichem en Frits Hoorweg wandelde van Leiden naar Katwijk. Er is amusante fictie van Carlo van Praag, die waar gebeurd lijkt en een feitenrelaas van Cobi Klein, dat bedacht lijkt te zijn.

 

Volgens Hans Knegtmans is de film Ruby Sparks een sprookje, zolang het duurt. Katharina Kouwenhoven schrijft over de kunst van het vragen stellen. De nieuwe regering krijgt een ernstig advies van Sebastiaan Capel.
 

De nieuwste medewerker: Jacky Bax, stelt meteen een zeer fundamentele vraag aan de orde, misschien ook van belang voor het Europa-debat.
 

De plaatjes zijn van: Pepijn Lampe, Elène Klaren, Renée van den Kerkhof, LInda Hulshof, Katharina Kouwenhoven, Peter Schröder, Dik Kruithof, het GVH-archief en Henk Klaren.

Stuur dit bericht door aan vrienden, kennissen en familie; wat ons betreft uw hele adresboek!

Met vriendelijke groet namens de redactie,

Frits Hoorweg

Ga naar www.deleunstoel.nl

Het ware leven van Madame de Merteuil

Een vervolgverhaal in vele afleveringen.

De terugkeer van Huis Valmont (Merteuil 1)

Brief aan Hella Haasse (Merteuil 2)

Brief aan Madame de Merteuil (Merteuil 3)

Brief aan Frits Hoorweg (Merteuil 4)

Een ongeval met vreemde gevolgen (Merteuil 5)

Brief in een boek gevonden (Merteuil 6)

'Het ware leven van Madame de Merteuil' (Merteuil 7)

Madame de Merteuil leest Spinoza (Merteuil 8)

Omtrent de monarchie (Merteuil 9)

De executie van Damiens (Merteuil 10)

Madame de Merteuil is furieus (Merteuil 11)

Een ramp! (Merteuil 12)

Pratende apen (Merteuil 13)

Laveren in de liefde (Merteuil 14)

Ober: één trauma voor Madame! (15)

Brief aan Manon Lescaut (Merteuil 16)

Sanson, vijf generaties staatsdienaar (Merteuil 17)

De Leunstoel, Jrg 9, Nr18

Op donderdag 30 augustus 2012 is nummer 18 van jaargang 9 actief geworden.

Ga naar www.deleunstoel.nl
Als u liever van papier leest: zorg dat er voldoende papier in de printer zit en druk op de knop onderaan de inhoudsopgave.

En weer zijn er (drie) nieuwelingen: Myra Teeuwissen, Hester Torn en Bas Geeraets.
Hebt u ook ambities? Stuur ons een proeve van bekwaamheid!

Jaap van Lakerveld bezingt in dit nummer het vakantiegevoel, maar Rebecca van Putten geeft er met terugwerkende kracht op af. Niets doen verleidt zelfs Maeve van der Steen tot een greep in de suikerpot. Elène Klaren maakte er deze tekening bij:

Claude Aendenboom bouwt een woordenkasteeltje voor Boudewijn. Schuttingtaal wordt kunst in de brief van Willem Minderhout; of niet soms?

De 15-jarige Myra Teeuwissen reisde af naar Malawi en doet verslag. Hester Torn was in Rome en raakte gebiologeerd door een paar witte gympen. In Kassel is de Documenta, Dik Kruithof is er lyrisch over. Sebastiaan Capel vraagt zich af of een stad tegelijk levendig èn leefbaar kan zijn.
Katharina Kouwenhoven keek dit jaar de hele Tour en Frits Hoorweg beperkte zich tot het lezen van (reis)boeken. Volgens Henk Klaren was de muziek op het EK beter dan het voetbalspel.

Met pijn in z'n lijf op de fiets realiseert Thomas van der Steen zich dat hij ooit bewust gelukkig was. In de trein moet Bas Geeraets ineens denken aan een gezinsverpakking condooms. Peter Schröder haalt herinneringen op aan kindermeel.
Abdelrachid Khalil wordt uit de brand geholpen door een reddende engel. Bij de film 'A royal affair' duikt Hans Knegtmans in het verleden. Willem Minderhout werkt daar ijverig verder aan de verzamelde brieven van Madame de Merteuil.

De plaatjes zijn van: Pepijn Lampe, Elène Klaren, Renée van den Kerkhof, LInda Hulshof, Katharina Kouwenhoven, Peter Schröder, Dik Kruithof en Henk Klaren.

Frits Hoorweg

Ga naar www.deleunstoel.nl

De Leunstoel, 5 juli 2012, nummer 17, jaargang 9

Op donderdag 5 juli 2012 is nummer 17 van jaargang 9 actief geworden.

Ga naar www.deleunstoel.nl

Als u liever van papier leest: zorg dat er voldoende papier in de printer zit en druk op de knop onderaan de inhoudsopgave.

Het goede nieuws is dat wij er twee nieuwe schrijvers bij hebben: Abdelrachid Khalil en Rebecca van Putten. De eerstgenoemde probeert om te beginnen iets goeds tot stand te brengen en Rebecca heeft nu al Sehnsucht. Frits Hoorweg verbaast zich over ecologische fratsen en Sebastiaan Capel weet wel wat je moet doen met een extra stukje grond. Het plaatje erbij is van Renée van den Kerkhof.

De vakantie staat voor de deur. Daarom geeft Maeve van der Steen eettips en doet Katharina Kouwenhoven u een wandelidee aan de hand. Pas wel op je voeten, waarschuwt Peter Schröder. Dichtbij huis fietsen kan ook, met Thomas van der Steen. Een reis maken langs scheepvaartmusea is je-van-het volgens Dik Kruithof. Jaap van Lakerveld heeft tips voor wie oost- en  voor wie westwaarts gaat. Henk Klaren is al weggeweest, aan zijn adviezen hebt u volgend jaar pas weer iets. Wereldtentoonstellingen zijn er volgens Peter Schröder helaas niet meer. Gewoon naar de film (La Delicatesse) met Hans Knegtmans kan ook altijd nog.

Claude Aendenboom betwijfelt in 'N beetje meer' het nut van taalstudie, maar Willem Minderhout doet in 'Boktorren en Beukennoten' toch een opzienbarende ontdekking.
Volgens Marcel Duyvestijn redt genot de wereld. Willem (One day stand) en Claude (Top secret) zullen daar vast veel troost uit putten.

Ga naar www.deleunstoel.nl

De plaatjes zijn van: Pepijn Lampe, Elène Klaren, Renée van den Kerkhof, Katharina Kouwenhoven, Peter Schröder, Leo Huizinga, Dik Kruithof en Henk Klaren.

Wij gaan even met vakantie. Het volgende nummer verschijnt 30 augustus.
Stuur dit bericht door aan vrienden, kennissen en familie; wat ons betreft uw hele adresboek!
Met vriendelijke groet namens de redactie,

Frits Hoorweg

Leve ons representatieve stelsel! Zes amendementen voor het ontwerpverkiezingsprogramma van de PvdA

De PvdA is voor meer zeggenschap, maar zijn we ook voor directe democratie? Zes kant en klare amendementen op het ontwerpverkiezingsprogramma. Wie dient ze in?

Zijn verkiezingsprogramma’s belangrijk? Ze geven altijd een beetje  de indruk dat het een foto van een partij in zijn zondagse pak is, waar je je maandag niet veel van hoeft aan te trekken. Je moet je vooral niet blindstaren op details van deze, zeker waar het de PvdA betreft, al te gedetailleerde geschriften.

Er worden in die programma’s echter wel ‘grote lijnen’ uitgezet.  In het ontwerpprogramma van de PvdA vinden die meestal mijn instemming, soms een schouderophalen   - het zal wel – en af en toe verbijstering.

Die verbijstering trof mij toen ik het hoofdstuk ‘democratie en bestuur’ las.  Het hoofdstuk begint uitermate inspirerend.  ‘De PvdA streeft naar een sterke samenleving en een sterke democratie, waarin burgers en gemeenschappen mede vorm geven aan de publieke zaak en waarin burgers daadwerkelijk invloed kunnen uitoefenen op het bestuur. In het klein in de buurt, op het werk, de school en in het groot op het gemeentelijke, Nederlandse en Europese beleid.’  

Halverwege dacht ik echter dat ik een oud programma van D66 aan het lezen was. Het begint al met de titel van het tussenkopje: ‘Een directe en herkenbare democratie’. Nederland kent een representatieve democratie en geen directe democratie en ik wil dat graag zo houden.

Volgens mij was en is dat ook een PvdA-standpunt. In het beginselmanifest staat niet voor niets: ‘De democratische rechtsstaat met haar parlementaire democratie, met het klassieke evenwicht van machten en haar nadruk op grondrechten blijft echter centraal staan. Wel dient zij een veelzijdiger karakter te krijgen, met meer varianten aan inspraak en bestuur. Hoofdstuk 3.4.2 van het beginselmanifest heet niet voor niets ‘De representatieve democratie’ waarbij ‘alle politieke macht gebaseerd (moet) zijn op een mandaat van kiezers.

Er staan nog meer ondoordachte en - wat mij betreft - zeer onwenselijke voorstellen in dit hoofdstuk van het ontwerp-verkiezingsprogramma. Ik heb ze op een rijtje gezet en van een amendement voorzien. Welke afdelingen nemen ze over?

Dit leidt tot de volgende amendementen:

Amendement 1

Het tussenkopje 2 ‘Een directe en herkenbare democratie’:  het woord ‘directe’ vervangen door  ‘representatieve’.

Toelichting: De PvdA is vanouds een voorstander van de representatieve democratie.

Amendement 2

De PvdA is voorstander van een correctief referendum en van burgerinitiatieven als instrument voor politieke agendering. Schrappen: ‘van een correctief referendum en’

Toelichting: Een representatieve democratie staat geenszins op gespannen voet met meer burgerparticipatie. ‘Correctieve referenda’ staan daar echter mee in schrille tegenspraak. Politieke vertegenwoordigers moeten ‘zonder last’ hun werk kunnen doen.

Amendement 3.

‘De PvdA streeft naar vergroting van zeggenschap van burgers over de aanstelling van bestuurders, te beginnen met de burgemeester. Dit kan bijvoorbeeld door het kiezen van de burgemeester door de gemeenteraad te doen plaatsvinden, telkens onmiddellijk na gemeenteraadsverkiezingen. Vervangen door: 'de PvdA is voor de door de Gemeenteraad gekozen burgemeester'. 

Toelichting:

Noch het direct kiezen van de minister-president, noch het direct kiezen van de commissaris van de koningin, noch het direct kiezen van de burgemeester past in ons representatieve stelsel.  Kamer, Staten en Raad zijn de domeinen van de volksvertegenwoordiging.  De PvdA stelt zich daarom al geruime tijd op het standpunt dat - omdat een kroonbenoeming uit de tijd is – CdK’s en burgemeesters dienen te worden gekozen door Staten en Gemeenteraad.  

Amendement 4

‘ Ook wil de PvdA de stemgerechtigde leeftijd vaststellen op 16 jaar. ‘ Geheel schrappen.

Toelichting:  Komt volledig uit de lucht vallen. Nederlanders zijn juridisch volwassen als ze 18 zijn. Er is geen enkele aanleiding om de kiesgerechtigde leeftijd (actief en passief?) te verlagen.  Beter onderwijs in geschiedenis en maatschappijleer ware hier beter op zijn plaats.

Amendement 5

´De rol van ons Staatshoofd moet op enkele punten worden herzien. De Koning(in) heeft in de toekomst geen rol meer in de Raad van State. Bij kabinetsformaties is het gewenst dat de Tweede Kamer het initiatief neemt in plaats van de Koning(in). In onze visie blijft de Koning(in) wèl lid van de regering zodat de ministeriële verantwoordelijkheid blijft bestaan.´  Geheel schrappen.

Toelichting:  Hier wordt een niet bestaand probleem opgelost, respectievelijk een nog niet bestaand probleem gecreëerd.  Het voorzitterschap van de RvS is zuiver ceremonieel, de rol van het staatshoofd bij de formatie is zuiver procedureel, maar daardoor (juist) erg nuttig. Bovendien, zie Rutte, is het weliswaar onfatsoenlijk, maar niet verboden als een (in)formateur zich niet aan deze procedure houdt.    

Amendement 6

‘De publieke sector moet meer doen met minder mensen. Wij willen een kleinere rijksoverheid en minder politici in gemeenten en provincies. ‘  Geheel schrappen.

Toelichting:

Een kleinere rijksoverheid is geen doel op zich. Bezuinigen op het aantal politici getuigt ofwel van een ‘weg met ons’-mentaliteit , ofwel  van een heimelijk verlangen de kiesdrempel te verhogen, of van beide.

Tot slot: het programma mag best wat korter. Deze voorstellen zullen niet alleen de overtuigingskracht maar ook de leesbaarheid verhogen.

Willem Minderhout

Het concept-verkiezingsprogramma van de PvdA vind je hier >>>

Het beginselmanifest van de PvdA vind je hier >>>

De Leunstoel nummer 14 van jaargang 9

Geachte lezers

Op donderdag 24 mei 2012 is nummer 14 van jaargang 9 actief geworden.

Ga naar www.deleunstoel.nl

Als u liever van papier leest: zorg dat er voldoende papier in de printer zit en druk op de knop onderaan de inhoudsopgave.

Terug van weg geweest: Hans Knegtmans! Hij is toch niet 'hinderlijk melancholiek' geworden? 'No woman, no cry,' Claude Aendenboom bezingt de wrakstukken van een liefde.
Pepijn Lampe maakte deze tekening erbij.

Willem Minderhout portretteert twee mensen die last hebben van 'de gesel van de groep'. Door een brief aan dezelfde Willem zoekt Marcel Duyvestijn hulp voor zijn kwalen.
Jaap van Lakerveld wandelt al dichtend langs de 'Waterweg' en zoekt poëtisch naar de klepel in het klokkenluidershuis. In Zürich maakt Dik Kruithof een reis om de wereld. Wat moet de Floriade nou in Amsterdam? vraagt Sebastiaan Capel zich af.

Henk Klaren kan 'Matthijs' wel lijden, maar is vooral vol van diens DWDD-recordings. Hoe was het aan boord van een lijnschip? een beeldverhaal van Peter Schröder. Vroeger had je Meccano, leerzaam spul volgens Claude Aendenboom. 'Toen kwam de magnetron' en brak er volgens Maeve van der Steen een nieuw tijdperk aan voor rondreizende artiesten.
Eelkje Colmjon speelt voor schepper in: 'Creatief met klei'. Frits Hoorweg beantwoordt een vraag van grote maaatschappelijke importantie. In de voortuin van Katharina Kouwenhoven speelt zich een heus Tv-drama af. Willem Minderhout is bij deel 14 beland van zijn berichten over Madame de Merteuil.

De plaatjes zijn van: Pepijn Lampe, Elène Klaren, Dik Kruithof, Katharina Kouwenhoven, Peter Schröder, Frits Hoorweg en Henk Klaren. De laatste maakte ook 'Echt gebeurd'(4)'.

Stuur dit bericht door aan vrienden, kennissen en familie; wat ons betreft uw hele adresboek!
Met vriendelijke groet namens de redactie,

Frits Hoorweg

Ga naar www.deleunstoel.nl

Wilde GroenLinks altijd al 'Kunduz'?

Bij Pauw en Witteman onthulde Mark Rutte één opmerkelijk feit: volgens hem mislukte 'Paars Plus' omdat Job Cohen bleef zitten en daardoor GroenLinks onvoldoende aanleiding gaf om met de PvdA te breken en met VVD, D66 en CDA door te gaan.

'Paars Plus' is VVD, PvdA, D66 en GroenLinks. De PvdA is dus een onontbeerlijk onderdeel van Paars met of zonder GroenLinks als 'plus'.

Rutte legde dus niet uit waarom 'Paars Plus' bij de formatie niet kon maar waarom GroenLinks onder Femke Halsema terugschrok voor de combinatie die we tegenwoordig de 'Kunduzcoalitie' noemen: zonder PvdA, maar met CDA. Als dat zo is, dan heeft Sap de openlijke twijfel aan de 3% van de PvdA onder Samsom dus inderdaad dankbaar aangegrepen om dat te doen wat Femke Halsema tijdens de formatie nog niet durfde: breken met de PvdA om 'Kunduz' mogelijk te maken.

Opmerkelijk!!

Zie: Pauw en Witteman met Rutte

GroenLinks: 'Willen wij met zo'n combinatie (Kunduz) meedoen dan moet de PvdA zichtbaar weglopen'

Twee vliegen in één klap

Door de onlangs losgebarste discussie over de 'Marokkaanse machocultuur' herinnerde me ik ineens een oud stukje dat ik ooit voor de Rode Reiger/Rauie Regah schreef (eenmalig omgedoopt tot 'Scharlaken Eiber'). Het blijkt na bijna tien jaar nog verbazend actueel te zijn. NB: het betreft hier satire, maar wellicht .... ;-)

"Nog hoogtepunten in deze Eiber, Willem?" "Ja, meneer Minderhout. El Houssine trekt ten strijde tegen discriminatie in de Horeca." "Van allochtonen?" "Sst, meneer Minderhout. Dat woord mogen we niet meer gebruiken van meneer Johan Chandoe. Te generaliserend" "Marokkanen dan?" "Marokkaanse Nederlanders, als ik het wel heb. Of meer in het algemeen Nederlanders met een niet-westerse landsaanduiding ervoor."

"Goede actie van El Houssine, maar het kan beter." "Hoe bedoelt u?" "Nou die niet-westerse Nederlanders die geweigerd worden, dat zijn toch voornamelijk jongens?" "Ik geloof het wel meneer Minderhout." "En wat willen die jongens? Dansen, drinken, roken en, als het meezit, jeweetwel." "U zegt het." "Dus allemaal dingen die ze van de AEL niet mogen en daarom moeten ze die Disco in kunnen! Want als ze niet naar binnen mogen, dan zijn de druiven zuur. Dan gaan ze religieus gemotiveerd afzien van dansen, drinken, roken en jeweetwel. Voor je het weet gaan ze dan ook nog uit protest tegen de zionistische entiteit de omgeving van de Sjoel onveilig maken. Ze moeten dus die Disco in.

Maar er speelt nog wat. Recent onderzoek wijst uit dat de vele importhuwelijken te wijten zijn aan het feit dat de niet-westerse Nederlandse meisjes de niet-westerse Nederlandse jongens te stom vinden om voor de Duvel te dansen en die jongens vinden die meiden juist weer veel te slim. Hoe komt dat? Omdat die jongens de hele nacht op pad moeten om een Disco te vinden waar ze naar binnen mogen en dan hebben ze geen tijd meer om te slapen, laat staan voor huiswerk. Die meiden mogen niks, dus die doen de hele avond alleen maar huiswerk.

Ik stel dus voor dat niet-westerse Nederlandse jongens altijd en overal moeten worden toegelaten op vertoon van minimaal één zuster. Scheelt een hoop zoekwerk en die zus wil vast niet iedere avond mee. Dus die jongens hebben meer tijd voor hun huiswerk, die meiden ietsje minder, zodat ze weer een beetje op gelijk niveau komen. En in die Disco komen ze er misschien achter dat niet alleen wat van ver komt lekker is."

"Geniaal idee, meneer Minderhout. Maar daar wil de PvdA vast niet aan." "Geen nood, Willem. Ik speel het door naar Ayaan. Misschien kunnen wij er in het kader van de inburgering een weekje NIVON Huis tegenaan gooien."

Verscheen eerder in De Scharlaken Eiber, Elektronisch Magazine van de PvdA afdeling Den Haag, Vierde jaargang, nummer 19, dinsdag 17 juni 2003.

De Leunstoel, nummer 13 van jaargang 9

Geachte lezers

Op donderdag 10 mei 2012 is nummer 13 van jaargang 9 actief geworden.

Ga naar www.deleunstoel.nl
Als u liever van papier leest: zorg dat er voldoende papier in de printer zit en druk op de knop onderaan de inhoudsopgave.

Claude Aendenboom diepte voor dit nummer een triootje op uit 1997. ‘Hoe houd je een nieuwe liefde fris?’ vroeg Marcel D. zich vorige keer af. Willem Minderhout weet het antwoord! Zelfs kookverhalen kunnen aanleiding zijn voor melancholie, ondervindt Maeve van der Steen. Het plaatje bij haar verhaal is van Elène Klaren.

Bij Peter Schröder pruttelt het rampennummer nog wat na. 'Diederik wie?' oud nieuws becommentarieerd door Jaap van Lakerveld. De familiegeschiedenis van Claude  Aendenboom blijkt zwarte kanten te hebben.
Wat hoor ik daar toch? Oh, dat zijn de pratende apen van Willem Minderhout. Het verhaal over Nestor Verdaasdonk  wordt door Carlo van Praag naar een verrassend einde gevoerd. Frits Hoorweg ontmoet in Wallonië de geest van Bob den Uyl.
In Zürich werd geschaakt, reden voor Dik Kruithof erheen te gaan. In het werelddorp van Sebastiaan Capel is niets meer wat het geweest is, tot zijn genoegen. Katharina Kouwenhoven constateert, met spijt lijkt het, dat er nog steeds geen grand cafés zijn.
Henk Klaren tenslotte portretteert het leven van alledag (Cartoon) en inventariseert de vele gedaanten van een lied: Jambalaya.


Vorige keer kondigden wij een interview van Willem Minderhout met Roos Vermeij aan, over haar rol in de Commissie de Wit. Vanwege politiek gedoe kon dat (nog?) niet doorgaan.
De plaatjes zijn van: Pepijn Lampe, Elène Klaren, Dik Kruithof, Katharina Kouwenhoven, Peter Schröder, Frits Hoorweg en Henk Klaren.

Stuur dit bericht door aan vrienden, kennissen en familie; wat ons betreft uw hele adresboek!
Met vriendelijke groet namens de redactie,

Frits Hoorweg

Ga naar www.deleunstoel.nl

De aantekeningen van Malte Laurids Brigge Hoofdstuk 7

De aantekeningen van Malte Laurids Brigge Hoofdstuk 7
Rainer Maria Rilke 

Dit uitstekende hotel is zeer oud, reeds in de tijd van koning Clovis stierf men daar in een beperkt aantal bedden. Momenteel wordt er in 599 bedden gestorven. Vanzelfsprekend fabrieksmatig. Bij zo'n enorme productie wordt iedere dood afzonderlijk niet zo goed uitgevoerd, maar daar komt het dan ook niet zo op aan. Het gaat om de massa. Wie is er tegenwoordig nog geïnteresseerd in een zorgvuldig uitgewerkte dood? Niemand. Zelfs de rijken, die het zich toch kunnen veroorloven om uitgebreid te sterven, beginnen nalatig en onverschillig te worden; de wens om een eigen dood te hebben wordt steeds zeldzamer. Nog eventjes en de eigen dood zal net zo zeldzaam zijn als een eigen leven.

Mijn god, alles is aanwezig! Men komt, men vindt een leven, kant en klaar, je hoeft het alleen maar aan te trekken. Men wil gaan, of men wordt daartoe gedwongen: hupsakee, wind je niet op: Voilä votre mort, monsieur. Men sterft zoals het uitkomt; men sterft de dood, die bij de ziekte hoort die men heeft (want sinds men alle ziekten kent, weet men ook dat de verschillende dodelijke aflopen een onderdeel zijn van die zíekten en niet van de mensen; de zieke heeft, zo te zeggen, zelf niets meer te doen).

In de sanatoria, waar immers graag en met zoveel dankbaarheid jegens artsen en verplegend personeel gestorven wordt, sterft men één van de door de inrichting gearrangeerde doden; dat wordt zeer op prijs gesteld. Als men echter thuis sterft, spreekt het vanzelf zo'n hoffelijke dood uit de betere kringen te kiezen, onlosmakelijk verbonden met een eerste klas begrafenis en alle toeters en bellen die bij die wonderschone gebruiken horen. Voor zo'n huis zie je dan de armen staan en ze kijken zich de ogen uit. Hun dood is vanzelfsprekend banaal, zonder al die heisa. Ze zijn al blij als ze er één vinden die een beetje past. Hij mag best wat ruim zitten, een mens groeit altijd nog wel een beetje.

Alleen wanneer hij niet sluit bij de borst, of je de keel dicht snoert, dan zit je in de problemen.

Rainer Maria Rilke
(vertaling uit het Duits: Willem Minderhout, 24-01-2004)

Ik volg je (Ich geh dir nach)

Ik volg je

Ik volg je, zoals uit een bedompte cel 
een half-genezene strompelt: in de dag zo hel
waar met blanke handen de jasmijn hem wenkt.
Met een diepe zucht stapt hij over de drempel,
hij wankelt tastend voort: Golf na golf zo fel
is het de onstuimige lente die hem bijna verzengt.
Ik volg je als je trouwste toegewijde.
Ik voel je gestalte door deze weide
voor mijn uitgestrekte handen gaan.
Ik volg je, zoals uit een koortsig leiden
bange kinderen gaan naar vrolijke meiden,
die ze sussen omdat ze hun angst verstaan.

Ik volg je. Waar ook jouw hart mij voert
vraag ik niet. Ik volg je en ik ben geroerd
hoe alle bloemen van je jurk de zoom...

Ik volg je ook als de laatste deur ons beloert,
ik volg je ook uit de laatste droom...
Rainer Maria Rilke 

(vertaling uit het Duits: Willem Minderhout, 24-01-2004)

Gazelle van de onvoorziene liefde (Gacela Del Amor Imprevisto)

Gazelle van de onvoorziene liefde

Niemand kon de kleur begrijpen van de duistere magnolia  
van je buik.
Niemand wist dat je, uit liefde, tussen je tanden
een kolibrie folterde.

Duizend Perzische paarden sliepen op het plein met de
maan van je voorhoofd, terwijl ik vier nachten lang met mijn
hand je middel omklemde, vijandin van de sneeuw.

Tussen de gepleisterde muur en de jasmijnstruiken was je blik
een bleek boeket vol zaden.
Ik zocht, om ze aan jou te geven, diep in mijn hart
naar letters van ivoor, die zeggen altijd
altijd, altijd: tuin van mijn doodsangst
je lichaam voor altijd op de vlucht
het bloed van jouw aderen in mijn mond,
je mond die nu mijn dood niet meer verlicht.

Federico Garcia Lorca 
(vertaling uit het Spaans: Willem Minderhout en Sofia Velasco, 14-02-2004)

We kunnen er echt niet (We Really Can't)

We kunnen er echt niet 

Over praten op een of andere oprechte manier. Er is op zijn minst één
Manier, laten we het daar maar bij houden. Zonneklaar. Laten we zeggen,
De zon gaat onder. Ik wil niet opscheppen of zo, maar dat is nogal
Indrukwekkend deze zonsondergang. Ik bedoel, we kijken er
Recht tegenaan, een tropisch eiland glinstert aan de horizon en ik zeg je:

Kijk daar nou toch eens. En dat doe je. En ik vraag je dit: Heb je ooit een
Indrukwekkendere zonsondergang gezien? Natuurlijk heb je dat niet,
Ik ook niet. Wat overblijft is een oneindige muggenzifterij,
Nou ja – één mug: we proberen zélf uit de stront te blijven. Wij zijn de diersoort
Met het beste juridische inzicht van de hele schepping. Je hebt

Het recht om te zwijgen tenzij we je overreden. In beide gevallen,
Word je waarschijnlijk overreden door een dronken chauffeur in Ecuador,
Nog steeds voortvluchtig. Ik zei je toch dat jasjes weer in de mode kwamen
En de volgende oorlog zou wel eens om water kunnen zijn. Luister, luister--
Deze keer heb je een kans, net als de vorige keer.

Claudia Grinnell 
(vertaling uit het Engels: Willem Minderhout 18-10-2004)
Claudia Grinnell, geboren en getogen in Duitsland woont in Louisiana en doceert aan de Universiteit van Louisiana in Monroe. Zij schreef: Conditions Horizontal (Missing Consonant Press, 2001) en publiceerde gedichten in tijdschriften als Exquisite Corpse, New Orleans Review, Mudlark, and Minnesota Review. In 2000 kreeg zij de Southern Women Writers Emerging Poets Award.

Bovenstaand gedicht verscheen in Logos

M.T.C. Cronin: Bestseller

M.T.C. Cronin: Bestseller

Bestseller, Vagabond Press, Sydney Australia, 2001

(vertaling uit het Engels: Willem Minderhout, begin: 08-10-2004, vooralsnog ernstig onvoltooid)

---

BESTSELLER

Het was een erg rustig land
Waar ik woonde
De president zei
Waar zullen we anders door geregeerd worden
Dan door de wet
Kan je ze in de rij zien staan
Voor wat liefde

Mijn vrienden en buren
Maakten me duidelijk
Dat ze die plaatsen heimelijk betraden
Hun huizen
Maar ze komen gewoonlijk naar buiten
Bij ieder geluid
Dat ze nooit eerder gehoord hebben

Ik dacht dat het
Slechts de avondklok was
En schreef een boek
Genaamd "Hoe om te gaan met de overheid"
Ik voelde me te gemakkelijk geraakt
Door dingen
Die te dicht bij me kwamen

Ik begon de indruk te krijgen
Onafhankelijk van het tijdstip van de dag
Dat het altijd laat in de nacht was
En ik las de kritieken op mijn boek
Met een gevoel alsof ik
De gebruiksaanwijzingen op het pak
Niet gelezen had

Een maand later
Toen ik een bestseller was
Kwamen ze om me mee te nemen
Steek de lijk-kaars aan zei ik
Ze gaan me zometeen vertellen
Over vrouwen en kerken
En de zielen van immer

De soldaten vermeden zorgvuldig
Enig geluid te maken
Waren wreed en beleeefd
Terwijl ze me hielpen een
verlengde limousine in te stappen
Let op de treeplank zei de jongste
Al die zorgzaamheid voor het graf? vroeg ik.

---

HOOFDSTUK ÉÉN

ZOALS HET GESCHREVEN HAD KUNNEN ZIJN

---

DE DICHTER IN EEN TIJDPERK VAN OVERVLOED

Het aan een Audit onderworpen Hart

Woorden drongen naar voren en vochten en raakten gewond
En stierven en gingen naar huis en raakten verlamd -
De glibberige overlevenden ontleedden zich tesamen opdat we mogen luisteren
Naar hun zwaarden

Het gekletter

Dat is waar de tanden zijn, niet in de mond
Maar in de hand, zich uitstrekkend naar het hart daarachter
Deze kooi van heilige ontvangst

De wedren naar de bodem van die rode plek
Slang, dat ding, dat daar kronkelt
Genesteld onder de borst want er is hier alleen maar oorlog

Geweld aan de kust
In de gangen
Het land ontwerpt zichzelf, leeg en dreigend
Zonder de behoefte om de ruimte te meten tussen dit woord
En mijn laatste

Het heden wordt kleiner en kleiner
Terwijl de toekomst groter en groter wordt
Het boek van de Australiër werd geschreven
Als gevolg van een eed nooit te schrijven

Alweer. Alles
Was van te groot belang
Te weinig

Ik wil mijn lot niet laten rusten op het gewone
Op veiligheid - ik wil met iedereen praten!

Maar God is geen ouder
Geen moeder en geen vader
En jij moet ook acher mijn stem kijken
Om mijn stem waarlijk te horen

Zelfs ik, die het gedaan heeft, moet zoeken naar bewijsmateriaal van wat ik deed -
Zo vermoeid dat er geen gelegenheid is die ik te baat zal nemen
Niets vertrouwelijks in mijn bewegingen ten opzichte van de wereld
Ik kan niet rusten op mijn eigen hand

Schoonheid, zelfs van wolken, maakt me waakzaam
Voor de partijdigheid van de bloem
Ik heb de hand vastgehouden van de kleinste man
De kracht nog in ze, als van een reus

En
Mijn lach verheffend tot het niveau van een lichamelijk kenmerk
Zeg: Wees niet rusteloos met andermans liefde
Want deze lichaamsdelen, deze onberekenbare middelen tot opsporing
Zijn precies degenen die de grootste gewelddaden ondergaan

Net als die drie-ogige vis die rondrent
In de rivier achter onze huizen

---

KLEINE(RE) LETTERTJES

EEN MILJOEN DODEN

Op de dag dat het prinsesje stierf
Stond Stalin op uit de dood en sprak:
"Een enkele dood is een tragedie,
een miljoen doden is een statistiek"

en Rilke fluisterde over die velen, misschien schreeuwde hij het wel,
dat ze stierven "in 559 bedden. Fabrieksmatig, vanzelfsprekend,"  (1)

terwijl Derrida het lijk opbaarde en verklaarde
vrouw, haar naam maakte geschiedenis -

het was de namiddag van de kat's grijze adem, Christus in bed,
veilig en warm, ingestopt voor het middagdutje,

de boerenkinkels keken allemaal TV
en de drankzaken leeg en stil als het graf.

De kerken ook leeg, op wat gebeden na, verzonden
per expresse

en geen enkele bloem in geen enkele tuin
bleef ongeplukt. Offergaven omzoomden de straten

en stapelden zich op tegen publieke gebouwen en buiten
de rechtbanken betaalden hooghartig grijnzende jongeren de prijs

geëist door het woedende, rouwende gepeupel. Gepeupel
verving de populatie en versmolt vervolgens tot één enkel beest

met tranen die over een dichotoom gezicht stroomden
om uiteindelijk van het puntje van zijn internationale neus te ploppen

en te landen op het puntje, het uiterste puntje, van een uitgestoken tong
geboren en getogen om enkel de schibbolet

van zijn generatie te stamelen; die tranen smaakten
als het spoor van het beest zelf; het achtervolgde zichzelf

in een cirkel en zeeg neer tussen de pagina's
van het plaatselijke sufferdje (Wat hetzelfde is

als alle plaatselijke sufferdjes over de hele wereld en
plaste op een drukpers rondtollend in een doodse plek

dat is waar de dood leeft). De krantenkop schreeuwde:
SCHOONHEIDSKONINGIN BANG VOOR BOM IN HAAR BREIN

(de subtext der menselijkheid lag zieltogend aan de voeten
van het redactioneel commentaar) en in kleinere letters, "prachtige

vrouw ontploft en laat alleen een gedeukte kroon na, de kostbare
edelstenen worden vermist..."

Bomen vielen in katzwijm, spelden en naalden staken
in de voeten der aarde, kunstenaars

stonden erbij als ondernemers en alle wereld-
leiders ontwikkelden, net als Pasternak, een zwak

voor het epitoom
(dat zei tenminste de schrijver van een mini-biografie) (van Pasternak!).

Kleur had geen status meer op deze zwart
witte pagina ondanks

de full colour foto van het bloed van de
onfortuinlijke - blauw niet rood - en de verschrikkelijk

goede herkenbaarheid die op de foto bewaard gebleven was
ondanks het feit dat krantenpapier goedkoop is

en grof van korrel. Tegen het einde van de week
waren de zielen uitgewrongen van het huilen en werden

in de wind te drogen gehangen, anderen werden aangevreten door katten alsof
ze katterigheid konden genezen, een waslijn

vol van hen wapperde in de wind totdat de zielen
duizelig en droog waren, sommigen werden over de rugleuning

van een stoel gegooid achtergelaten en gewoon vergeten -
overal strompelden lichamen rond

leeg en doelloos (maar tamelijk grappig
gewichtloos en luchthartig - als stomme

engelen of kleine Goden
zonder schepselen).

De "warm-aderige dubbelganger der Tijd"
arriveerde arm in arm met de dood

met Dylan Thomas die een slaperige jig danste
terwijl ginds in de zee, de miljoenen jaren oude zee,

nog geen vis met zijn ogen knipperde.
Op de dag dat het prinsesje stierf

werd een nieuw soort verveling geboren volgroeid
en luid blaffend aan de rand van de stad

als een zwaar versterkte hond. Op hun hoede voor zijn beet
kerfden de dichters hun initialen in de bomen

op de door pis zacht geworden schorre schors en de stompzinnigheid
van hun luid protesterende moeders en vaders

(poetische ouders, natuurlijk, die lofdichten
publiceerden in de nieuwsbladen en voordroegen voor de radio's

zachte woorden toen de kunst meer gebaat zou zijn geweest
bij terughoudendheid, maar...), gelukkig waren de besten

al dood tegen de tijd deze tijd
was voorbijgegaan en verbleef tamelijk

"onpoetisch" in het wonderbaarlijke en gewonde
land van het verleden. En bovendien duurde het niet lang totdat

iemand vuil spel suggereerde en de betreurde
verscheidene werd herboren in een complot:

uit de Hemel daalde ze neer en betrok haar residentie
op postzegels, porceleinen beeldjes en

CD-roms; verdomme, ze gaf zelfs popsterren,
seksbommen, levende heiligen en een paar beroemde

dode dieren een boel waar voor hun geld.
Het was moeilijk om het verschil te zien

met die goede oude tijd
behalve dat niemand meer iemand

zag sterven -
Maar dat was misschien zo slecht nog niet,

is zo slecht nog niet? En we leven nog lang en gelukkig
in een kasteel waar we tijdschriften lezen op onze privé

troon - het geluid van geknor en gescheet
en het gepomp van onze stront naar de zee . . .

terwijl Lacan's bangebroeken en spoken door de zalen zwerven
nagejaagd door die moderne filosofe

(Ik ben haar naam kwijt) die zo slim is
dat het nog wel eens slecht met haar zal aflopen.

---

(1) Het Rilke citaat "in 559 bedden. Fabrieksmatig, vanzelfsprekend", komt uit het zevende hoofstuk van de Aantekeningen van Malte Laurids Brigge. Lees de vertaling hier >>>

---

DE OCEAAN ALS ZEE GEBRUIKEN

te verlangen om de taal te spreken
om rhetorische vragen serieus te nemen
Yeats: "Hoe kunnen we de danser onderscheiden van de dans?" *)
msschien zei hij niet dat ze niet te onderscheiden waren
misschien wilde hij het écht weten
lees niet uit, lees slechts in
Dat wil zeggen, leer nooit iets van de tekst
"bedoeling": wat was de bedoeling van de zelfmoordenaar?
om zowel een forensisch als een creatief personage te zijn?
om de oceaan te gebruiken als een zee?
om de spelletjes te spelen die we nu spelen
vinden we ons zelf zowel gefopt als gebrekkig
maar een gebrek aan plezier is vaak een gebrek aan nederigheid
zelfs zij die een sjaal dragen knippen wel of niet hun haar
identiteit is zijn eigen intrige 

*) W.B. Yeats, Among School Children